MIĘDZY NAMI

Między nami (czerwony), 80x160cm, olej na płótnie

Między Nami to najnowszy projekt artystyczny Darii Pietryki, urodzonej w 1983 roku wrocławskiej malarki, architektki, projektantki wnętrz i scenografki. Tematem wystawy jest człowiek w relacji, a więc zagadnienie szerokie, wielowarstwowe i płynne. Człowiek jako istota społeczna uwikłany jest w sieć mikro i makro zależności – ze sobą, z innymi, z otaczającym światem. Sama relacja jest tu traktowana jako proces, ponieważ nasze związki są dynamiczne, zmieniają się, ewoluują, wymagają pracy, poświęceń i uwagi, zaniedbane komplikują się lub obumierają. Pietryka uważnie obserwuje siebie w świecie, zbiera doświadczenia, notuje spostrzeżenia, pytania i problemy, bada towarzyszące im emocje. To już wtedy zaczynają w jej głowie powstawać obrazy. Zaczyna się od przeżycia, obserwacji i uczucia, potem przychodzi czas na refleksję i szkice projektu. Same obrazy powstają długo, artystka wielokrotnie je zmienia, nakłada kolejne warstwy farby, ingeruje w płótno nicią, piaskiem, kolorem, buduje wielowarstwową strukturę. Kolejnym bohaterem wystawy jest zatem samo malarstwo, zarówno w kontekście warsztatu, rzemiosła, jak i formy złożonej narracji.

Malarstwo jest dla Darii rodzajem medytacji, podróżą wgłąb siebie oraz innego człowieka. Maluje to czego nie potrafi przekazać słowami. Inspiruje ją życie, doświadczenia, miejsca, podróże, książki, proza życia, której wcale nie uważa za szarą czy monotonną. Malowanie jest jej sposobem przepracowywania emocji i rozpracowywania otaczającego ją świata. Jest ściśle sprzężone z procesami myślowymi artystki, która w jednym z wywiadów stwierdziła, że musiałaby przestać myśleć, żeby przestać malować.

Spójność intelektualnych i malarskich poszukiwań możemy odnaleźć w całej dotychczasowej twórczości artystki. Cykle obrazów zatytułowane Brudy i Projekt Mała Destrukcja są pełne egzystencjalnej symboliki. Pietryka przedstawia na nich blade, chłodne postaci, których ciała przypominają rzeźby wyciosane z kamienia, często są niekompletne, kruszą się i rozpadają. Są to melancholijne i mroczne opowieści o tym czego doświadczamy i co nas w świecie spotyka. Warte uwagi są też prace zainspirowane podróżami do Japonii i Chin (cykle Na styku i China China), które badają koegzystencję natury i architektury. Płótna zapełniają się gąszczem budynków i ulic połączonych zapętlonymi kablami elektrycznymi – te miejskie pejzaże momentalnie przywodzą na myśl azjatycką estetykę i typową dla niej zwartą tkankę urbanistyczną, jaskrawą paletę barw, zaskakującą w tej gęstwinie lekkość. W tych pracach Daria przygląda się relacjom natury i wszechobecnych, rozprzestrzeniających się miast – ludzkich habitatów; zastanawia się czy istnieje jeszcze równowaga między tym co naturalne a tym co wytworzyliśmy my – ludzie.

W serii Między Nami, Daria powraca do obserwacji siebie samej i nas oraz rozwija te rozważania eksplorując temat szeroko pojętych relacji. Między Nami nie jest wystawą autobiograficzną, ale naturalnie czerpie z codziennego życia, a na to składa się niesłychana ilość wątków: bycie osobą w świecie, w społeczności, w rodzinie, w macierzyństwie, w związku, w przyjaźni i z samą sobą, to w końcu bycie w tym całym uniwersum kobietą. Subtelnie pojawia się także wątek relacji z naturą, której częścią jesteśmy, i z którą kontaktu potrzebujemy, a uwikłani w nowoczesność często o tym zapominamy. W swoich obrazach Daria przepracowuje powyższe tematy i emocje z nimi związane oraz celebruje proces, zarówno w kontekście ludzkich doświadczeń ze światem, jak i w swoim malarskim warsztacie.

Znajdziemy tu dużo opowieści o miłości dwojga ludzi, w których uderza trzeźwość spojrzenia i pewna dojrzałość. Artystka rezygnuje z wyidealizowanych wizji na rzecz uczciwej i podpartej realnymi doświadczeniami celebracji miłości jako sztuki wyboru, kompromisu, pracy nad sobą i ze sobą nawzajem, akceptacji własnych i kogoś wad czy ograniczeń. Każda relacja miłosna rządzi się własnym rytmem, przyciągamy się i odpychamy, wyznaczamy i przesuwamy granice, czasem żyjemy ze sobą, a czasem obok siebie, fale namiętności przychodzą i odchodzą. W tak dynamicznej scenerii trzeba być czujnym obserwatorem i uczestnikiem jednocześnie.

Zatracanie się w relacjach i odzyskiwanie siebie samej to wątek obecny w obrazach poruszających temat macierzyństwa, w których Pietryka konsekwentnie unika gloryfikacji. Jej madonny tracą głowy, ciała i własną tożsamość na rzecz wyższego dobra jakim jest nowe życie, nowy człowiek. Ten bardzo bolesny aspekt poświęcenia kobiet, o którym się nie rozmawia lub który uznaje się za naturalną kolej rzeczy, tu wybrzmiewa donośnie.

Wehikułem tych mikro i makro historii, przeżyć i emocji jest ciało. Ciało jest tym co mamy i co jest nam znajome i bliskie, jest naszym codziennym towarzyszem i osobistym terytorium, choć kobiece staje się często terytorium walki całych społeczności. Ciała bohaterów obrazów są dla artystki terenem poszukiwań malarskich rozwiązań, znana z jej wcześniejszych obrazów blada, kamienna i matowa skóra tu nabiera życia i barw. Niedopowiedziane twarze podkreślają uniwersalność postaci i doświadczeń obecnych na obrazach.

Niedopowiedzenie odgrywa istotną rolę w projekcie Między Nami, który jest owocem wnikliwych obserwacji i rozważań, a także eksperymentów malarskich. Pietryce nie zależy na wydawaniu opinii czy komentowaniu rzeczywistości w określony sposób. Obrazy traktuje bardziej jako zaproszenie widza do dowolnej, indywidualnej interpretacji, jako ucztę dla wyobraźni; są więc one skonstruowane tak, aby nas zatrzymać. Elementami tej strategii są kompozycja mająca na celu wzbudzenie napięcia czy niepokoju, zastosowane kolory i ich kontrasty, wielowymiarowa struktura obrazu, gdzie widoczna jest praca farbą i liczne ingerencje w płótno, elementy kolażu.

Tekst: Marta Dziedziniewicz
Kurator wystawy: Marta Dziedziniewicz

Wernisaż wystawy: godz. 19.00, piątek 13. marca 2020 w Galerii M przy ulicy Świdnickiej 38A we Wrocławiu. Wystawa będzie trwała do 30. Marca 2020.