RZECZY KTÓRE BYŁY | BIOBOTANICA

Przypływy, 2025, haft na płótnie, 80x70cm

Wątek Kobiecy i Osnowa Matki Natury

Artystka – to jedna z osobowości, jaką Daria Pietryka wybrała do realizacji swoich planów i wyzwań. Jest także architektką, architektką wnętrz oraz scenografką, ale zawsze i ponad wszystko pozostaje Kobietą. Być może jest to jednym z powodów, dla których poprzez swoją twórczość analizuje zarówno narzucone, jak i wyobrażone wizerunki kobiet.

Autorka łączy kobiecość z cyklicznością natury i odradzaniem się. Balansowanie między delikatnością a brutalnością pozwala dostrzec w kobiecie zarówno opiekunkę domowego ogniska, jak i istotę uwikłaną w społeczne oczekiwania. Twórczość Darii Pietryki wyróżnia się nie tylko tematyką, ale również podejściem do formy artystycznej. Obok tradycyjnych narzędzi pracy malarki, jednym z ważnych elementów jej twórczości jest haft, który nierozerwalnie kojarzony jest z kobiecym rękodziełem. Artystka przekształca nić w medium sztuki współczesnej, uwalniając ją od stereotypów, lub z drugiej strony przypisując jej rolę narzędzia służącego swobodzie wypowiedzi, a nawet wątkiem prezentującym ewolucję roli kobiety w kulturze oraz ewolucję myśli kobiet o kobietach.

Autorka wplata w opowieść o swojej sztuce historię Ziemi, zaczynając od narodzin organizmów jedno i wielokomórkowych, aż po homo sapiens, który pojawia się 200 tys. lat temu. Ten punkt na linii życia naszej planety można oznaczyć jednocześnie jako początek końca Ziemi. Ten, wydawałoby się, odległy wątek w twórczości Darii Pietryki odnosi się w sposób bezpośredni do wystawy prezentowanej w Galerii Sztuki Wozownia. Jest wyrazem troski o Matkę Naturę i hołdem dla jej dzieci. Tu miłość staje się zatem oporem wobec bezmyślności, z jaką traktujemy planetę, która nas karmi i na której jesteśmy jedynie gośćmi. Nie unikniemy tu tematu przemijania, śmierci czy tęsknoty. Artystka poprzez swoją twórczość porusza tak wątki globalne, jak i osobiste. Pokazuje, że pojedynczego człowieka i środowisko łączy ta sama historia – krąg życia. Nasza planeta, wobec tego znajduje się na etapie powolnej i bolesnej śmierci, której jesteśmy przyczyną. Pietryka podnosi tu wątek ekologiczny. Zauważa przede wszystkim fakt wymierania zwierząt, niszczenia ich naturalnego środowiska. Ważnym aspektem jest również to, że człowiek przyczynił się do tak poważnego wyniszczenia życia, że w tej chwili liczba ssaków hodowanych na mięso wielokrotnie przekracza liczbę tych żyjących na wolności. Pomimo tak brutalnego wątku, wystawa artystki mówi o miłości. Być może jest to jedyna broń, którą możemy pokonać swoje własne niszczycielskie zapędy. Obdarzenie czułością i zrozumieniem może przyczynić się do zrozumienia innego. Kim są inni? To nasi bracia mniejsi – zwierzęta, to rośliny, a także drugi człowiek.

Wystawa Pietryki, podobnie jak cała jej twórczość, to dualistyczny obraz człowieka i świata. Tu miłość stawiana jest obok niszczycielskiej siły, życie tańczy ze śmiercią, a to wszystko pięknie się splata jak wątek i osnowę, które stanowią nierozerwalną całość.

Jacek Świderski – kurator wystawy

Rzeczy które były [8047], 2024, 80x70cm, olej na płótnie | haft na płótnie

komentarz odautorski

Wystawa Rzeczy, które były opowiada o dwóch wymiarach umierania, odkrywanych z dwóch różnych perspektyw. W pierwszym wymiarze eksploruję śmierć jako osobistą stratę, która związana jest z utratą bliskich. W drugim zaś, motywem przewodnim jest globalne wymieranie gatunków, o którym już od lat alarmują naukowcy, a które dla przeciętnego mieszkańca miasta czy wsi zdaje się być niezauważalne. Wręcz abstrakcyjne.

Te dwie różne perspektywy, nazwane tu dla porządku Antropocentrica i Biobotanica, są przedstawione za pomocą dwóch różnych form prezentacji i zastosowanych technik. Pierwsza, bardziej antropocentryczna perspektywa, jest wyrażona głównie za pomocą figuratywnego malarstwa na płótnie, obrazującego ludzkie doświadczenia i emocje związane z utratą w mikroskali. Natomiast globalny wymiar zanikania, czy też wymierania gatunków (Biobotanica) jest przedstawiony za pomocą bardziej abstrakcyjnych form, głównie haftu na płótnie oraz instalacji przestrzennych, które oddają nieuchwytność i tą interesującą mnie w sposób szczególny, niezauważalność zjawiska wymierania. Jest to obserwacja przeprowadzona w myśl zdystansowanego „mędrca szkiełko i oko” – gdzie nasze szczątki stają się eksponatem pośród tysięcy innych szczątek, równie ważnych, bezimiennych istot.

Daria Pietryka